Djevojke koje žive u Beogradu na društvenim mrežama ovih dana masovno dijele jeziva iskustva o tome kako im je neko u večernjem izlasku sipao drogu u piće. Kako tvrde, u pitanju su supstance rufinol, poznatija kao ‘rufi’ i GHB.
Obje zovu drogama za silovanje, a Jovana Birovljev, magistrica farmacije je detaljno objasnila za portal Nova.rs kakve su posljedice unošenja ovih supstanci u organizam.
Simptomi se uglavnom vrlo brzo osjete, a djevojke ovo užasno iskustvo opisuju kao dejstvo previše jakog sedativa. Uglavnom se prvo oduzimaju udovi, zatim gubi potpuna kontrola nad tijelom. U zavisnosti od doze, neki ostaju svjesni, ali tjelesno nepokretni, dok su se mnoge djevojke i onesvijestile.
“Droga za silovanje” im se sipa u piće dok ne gledaju, a nije rijetkost da kroz ovo užasno iskustvo prođu i kada su okružene bliskim ljudima, jer predatori ne prezaju i kada nisu same. Često se dešava da im momak priđe i to uradi u trenutku kad žrtva ne gleda u pravcu čaše.
O čemu se tačno radi, kakva su dejstva rufinola i GHB i šta u tim trenucima učiniti, objašnjava Jovana Birovljev, magistrica farmacije za portal Nova.rs.
Rufi
Rufinol, odnosno žargonski ‘rufi’, je po sastavu flunitrazepam koji pripada pripada benzodiazepinima, a to su lijekovi koji se koriste u terapiji za anksioznost, nesanice, neki se čak koriste i za uvod u anesteziju. Oni u svi u svojoj osnovi imaju benzodiazepinski prsten i djeluju sedativno na centralni nervni sistem. Odnosno, dovode do sedacije i mišićne relaksacije.
“Na tržištima na kojima je postojao, koristio se kod kratkotrajne insomnije, kod premedikacije kod operacije, za umirenje pacijenata prije operacije i čak se kombinovao sa drugim lijekovima za ulaz u anesteziju”, istakla je Jovana Birovljev, magistrica farmacije.
Kako se navodi, uglavnom je tableta bijele boje, bez okusa i mirisa i može da se proguta, a ako se izdrobi može se koristiti i kao prah koji se rastvara u tečnosti. On sam po sebi nije imao ni boju, ni miris, ni okus, a zbog zloupotrebe proizvođači su počeli da stavljaju dodatnu vještačku boju. Za rufinol važi da je blage plave boje, te kada se rastvori u providnoj tečnosti, ta tečnost se oboji u plavo – što se u tamnijim pićima ne vidi.
U Srbiji kao lijek nije registrovan, niti je ikada bio, tako da je pitanje kako zapravo izgleda. Sam po sebi izaziva parcijalnu amneziju i njegovo dejstvo nastupa od nekih 15 do 20 minuta i može da traje od četiri do šest sati, uglavnom. Ali kod nekih slučajeva to dejstvo može trajati i do 12 sati i u tom vremenskom obliku nastupa parcijalna amnezija.
Što su veće doze to su veće mogućnosti da osoba koja ga konzumira upada u “hipnotisano”, odnosno besvjesno stanje. Smatra se da je rufi od sedam do deset puta jači od diazepama, koji se normalno nalazi na tržištu kao lijek.
“Sam po sebi teško da može izazivati neke respiratorne poteškoće, međutim u kombinaciji sa drugim depresornim suspstancama, poput alkohola, može da dođe do prestanka rada centra za disanje koji se nalazi u produženoj moždini”, kaže Birovljev.
S obzirom na to da zasebno i alkohol i rufi utiču na ovaj centar, u kombinaciji mogu da izazovu prestanak disanja.
GHB – Gamahidroksibutrat
GHB, u uličnom žargonu poznat kao “Dži-Ejč-Bi”, “Dži”, dejstvo ispoljava preko receptora na nivou centralnog nervnog sistema koji ispoljavaju depresorno dejstvo. Ono što je drugačije od rufija, jeste da u zavisnosti od doze u kojoj se upotrebi ispoljava različito dejstvo i na samom početku se javlja euforija i visoka seksualna želja, dok u većim dozama dovodi do preznojavanja, gubitka svijesti, mučnine i povraćanja, vizuelnih i slušnih halucinacija, umora, amnezije i konfuzije.
Za razliku od rufija, kao sama supstanca može da dovede do prestanka disanja, ali ne prestanka rada pluća kako se na društvenim mrežama trenutno piše, nego utiče na rad centra za disanje u produženoj moždini, koji prestankom svog rada obustavlja i slanje impulsa koji zatim dovode do prestanka rada pluća. Najprije ispoljava dejstvo tako što izaziva usporeno i plitko disanje, a što je veća doza, to su posljedice jače.
“Najpre izaziva sedaciju, koja je praćena napadima i kasnije prelaskom u komatozno stanje i što je veća doza brže se ispoljava dejstvo. Uglavnom od nekih 20 do 60 minuta i efekat je oko šest sati”, ističe Birovljev.
Što se tiče izgleda, uglavnom se plasira u obliku bijele kapsule bez mirisa. Kada se rastvori u tečnosti takođe nema boju, što se okusa tiče može da bude blago slanog ili sapunastog okusa. Osnovni znaci dejstva su suhoća usta, proširene zjenice i ubrzan srčani rad, a efekti su preznojavanje, mučnina, povraćanje, konfuzija, konvulzije, itd.
Za razliku od rufija, ne postoji adekvatan antiotrov protiv ove supstance i prva pomoć koja bi se sprovela bila bi simptomatska, što ga čini opasnijim od rufija jer ukoliko dođe do predoziranja pomoć je upitna.
Šta učiniti?
U tekstu se navodi da je prva pomoć u ovakvim slučajevima ispiranje želudca ili izazivanje povraćanja, kao i davanje aktivnog uglja kako bi se pokupio ostatak supstance koji se nalazi u digestivnom traktu. Takođe, davanje laksativa koji izaziva dijareju pospješuje izbacivanje supstance iz organizma.
Ono što je karakteristično za obje supstance jeste da se brzo izlučuje iz organizma, odnosno ne ostavljaju trag u urinu, i svega 72 časa može da se detektuje. Te se uglavnom otkriva iz krvi, i ostalim analizama. Zbog toga su veoma opasne, jer je teško prepoznati o čemu se radi i nažalost mogu imati fatalan ishod.
Zato je najbolje ukoliko dođe do ovih stanja, pozvati prvu pomoć, jer je pitanje koliko vi sami možete nekome pomoći, navodi Nova.rs.