BiH je na pragu druge recesije – to nagovještava pad svih ključnih pokazatelja u prvom polugodištu ove godine: bruto društvenog proizvoda, industrijske proizvodnje, te izvoza i indirektnih poreza – upozorava Anabela Abreu, šefica Kancelarije Svjetske banke u BiH.
Abreu je ocijenila da su za to djelimično odgovorne same vlasti u BiH, koje treba da hitno provedu reforme javne potrošnje, a djelimično i faktori van kontrole domaćih vlasti, kao što su neriješena kriza u eurozoni i nepovoljne vremenske prilike tokom zime i ljeta.
“Potrošnja za tekuće izdatke – plate i gotovinske transfere – i dalje je velika, ne postoji adekvatna zaštita najugroženijih kategorija društva, a javne investicije su neadekvatne da bi podstakle jači ekonomski rast”, navela je Anabela Abreu.
Reforme javne potrošnje imaju kratkoročni značaj kao odgovor na ekonomsku krizu, ali i srednjoročni značaj u vidu: uspostavljanja efektivne mreže bezbjednosti, slično mrežama bezbjednosti u EU, jačanja konkurentnosti BiH i uopšte približavanja BiH EU.
Kreditna sredstva od 200 miliona američkih dolara Svjetska banka bi mogla odoboriti BiH tokom 2013. godine za podršku provođenju strukturalnih reformi u socijalnom sektoru.
“Neophodan uslov za provođenje ovakvih reformi jeste saglasnost socijalnih partnera i spremnost na promjene društva u cjelini. Javna potrošnja u socijalnom sektoru je značajna, ali sredstva ipak ne dođu do onih kojima su i najpotrebnija”, ističe Abreu.
Svjetska banka predložila je, prema njenim riječima, primjenu imovinskog cenzusa za određene kategorije da bi se novčane naknade preusmjerile sa bogatih, koji trenutno ostvaruju pravo na naknade, na siromašne kategorije, čime bi se stvorile pretpostavke za kreiranje pravednog i održivog sistema socijalne i boračke zaštite, od kojeg bi najviše koristi imali upravo oni kojima je pomoć najpotrebnija.
“Penzioni fondovi, čija je održivost ionako krhka, pod dodatnim su pritiskom stalnih zahtjeva za uvođenje novih i privilegovanih penzija. Na ovaj način mogu biti ugrožene penzije licima koja su ih ostvarile svojim dugogodišnjim radom”, upozorava Abreu.
Iz Svjetske banke nisu željeli da komentarišu rebalans budžeta koji je pripremila Vlada Republike Srpske radi ispunjavanja zahtjeva MMF-a o uštedi u budžetskom okviru od 15 miliona KM, što je uslov za potpisivanje novog stendbaj-aranžmana sa MMF-om, pojasnivši da stav o tom pitanju treba da da MMF.
Svjetska banka je sa BiH u ovoj godini uspješno zaključila pregovore, te odobrila dodatni kredit za finansiranje malih i srednjih preduzeća u vrijednosti od 120 miliona američkih dolara, kao i kredit za unapređenje sistema navodnjavanja u BiH u iznosu od 40 miliona američkih dolara.
U završnoj fazi je priprema novog projekta registracije zemljišta u iznosu od 30 miliona američkih dolara.
Taj projekat će biti odobren u ovoj godini, te se početak njegovog provođenja može očekivati sredinom naredne godine.
Cilj projekta je da pruži podršku razvoju održivog sistema registracije nekretnina sa harmonizovanim evidencijama registra zemljišta i katastra u urbanim područjima BiH.
(VisokoIN/Fena)
