Porast vehabizma i drugih islamskih radikalnih struja širom Balkana, uključujući područja BiH, Srbije, Kosova, Makedonije, Albanije, Crne Gore, pa čak i Bugarske, članice EU, izazvao je zabrinutosti da bi ovaj region mogao postati plodno tlo za teroriste, odakle imaju jednostavan pristup zapadnoj Evropi ili SAD.
Incident koji se dogodio u petak, kada je napadač otvorio vatru na američku ambasadu u Sarajevu ranivši jednog policajca, posljednji je u nizu u istočnoj Evropi u koji su umiješane vehabije, sljedbenici konzervativnog ogranka sunitskog islama koji promovišu radikali, uključujući talibane i borce Al kaide, piše danas američka agencija AP.
Dvadesettrogodišnji Mevlid Jašarević, došao je u Sarajevo iz Srbije, iz Sandžaka, uporišta vehabija, ali je imao jake veze sa konzervativnim muslimanskim selom /Gornja Maoča/ u BiH, koje je i ranije privlačilo pažnju policije.
Isti izvor navodi da vlasti širom Balkana kažu da nisu sve vehabije militanti i nisu svi militanti vehabije, ali njihovo radikalno antizapadno islamsko učenje ima potencijal stvaranja terorističkih ćelija koje podržavaju militante sekte, koji vode porijeklo iz Saudijske Arabije, Avganistana i Pakistana.
Mnogi strahuju da bi militantne vehabije ili drugi ekstremni muslimani sa Balkana mogli preći granice i utopiti se u zapadna društva prije izvođenja terorističkih napada. Prisustvo radikalnih muslimana u ratom opustošenom Balkanu povezano je sa stranim borcima mudžahedinima koji su se pridružili muslimanima u borbi protiv Srba tokom rata za nezavisnost BiH od 1992. do 1995. godine.
SAD i Zapad većinom su tolerisale islamske borce u BiH zbog njihovog protivljenja zahtjevu bivšeg predsjednika Srbije Slobodana Miloševića da napravi “veliku Srbiju”.
Pitanje uticaja radikalnog islama ima posebnu političku težinu u BiH, zemlji podijeljenoj između Bošnjaka muslimana, katoličkih Hrvata i pravoslavnih Srba. Srbi tvrde da je u zemlji jako prisustvo vehabija, dok Bošnjacu odbacuju problem i ponekad tvrde da problem ne postoji.
Prema podacima obavještajne agencije, u BiH ima oko 3 000 sljedbenika vehabizma, iako se ne mogu svi smatrati prijetnjom za bezbjednost. Sličnih incidenata kao što je napad u Sarajevu, na Zapadu je bilo i ranije, podsjeća agencija.
U martu ove godine Albanac sa Kosova ubio dva američka vojnika u Frankfurtu. Trojica braće Albanci, porijeklom iz Makedonije, 2008. godine bili su umiješani u zavjeru za napad na američku vojnu bazu u Nju Džerziju. Dvanaest vehabija osuđeno je na duge zatvorske kazne za planiranje terorističkih napada na američku ambasadu u Beogradu.
Mevlid Jašarević, koji je pucao na američku ambasadu u Sarajevu, poznat je policiji u Srbiji od kada je prije godinu dana “mahao” nožem tokom posjete američkog ambasadora Novom Pazaru, Srbija. On je deportovan 2008. godine iz Austrije nakon pljačke u Beču, koji se smatra evropskim duhovnim centrom vehabizma.
Od velikog hapšenja 2007. godine ultrakonzervativci smanjili su svoje prisustvo u Novom Pazaru, gradu od oko 100.000 ljudi, od toga 90 odsto muslimana. Vjeruje se da su mnogi pobjegli u susjedno Kosovo ili BiH, navodi AP.
(VisokoIN/Srna)
