Izvještaj nevladine Globalne inicijative protiv transnacionalnog organizovanog kriminala iz 2020. godine navodi da postoji više kriminalnih grupa sa Balkana koje se bave krijumčarenjem droge. Dvije grupe su se, stoji u izvještaju, izdvojile, a jedna od njih je “Grupa Amerika”, koja se specijalizovala za logistiku i transport kokaina i heroina između Kolumbije, Sjeverne Amerike i Evrope. Na čelu grupe, navodi se, nalazio se Mile Miljanić, kojeg je u martu 2021. uhapsio FBI. Druga grupa je Šarićeva, koja je dobila ime po Darku Šariću i koja je bila odgovorna za transport velikih pošiljki tona kokaina iz Latinske Amerike u Evropu preko Balkana, piše Oslobođenje.
Dekodiranje aplikacije
Prema pomenutom izvještaju, mafijaši iz BiH su se povezali sa onima iz regiona i Evrope, što je vidljivo i iz nekoliko policijskih akcija koje su provedene tokom 2021. kada su tone droge preko BiH prebačene u EU. To su potvrdile akcije Transporter i Storage 2, u kojima je uhapšeno više od 15 dilera kojima je na teret stavljeno da su drogu švercovali iz Albanije, Crne Gore u BiH, a zatim za Hrvatsku, Sloveniju, Mađarsku i Njemačku. Osim droge, pokazala je dosadašnja istraga, krijumčarili su oružje i migrante u EU. Akcije hapšenja provedene u našoj zemlji su uslijedile na osnovu dekodiranja aplikacije koja je bila omiljena kriminalcima širom svijeta – Sky.
Državni tužilac Dubravko Čampara je u Sudu BiH na sjednicama u predmetima Transporter i Storage 2 kazao da put kojim dileri narkotike dovoze u BiH ide preko Albanije i Crne Gore, a potom se rasparčavaju u pakete u BiH, konkretnije u Sarajevo u Banju Luku, zatim se dalje prevoze u Hrvatsku i druge zemlje EU. Grupa sa Bojanom Cvijetićem na čelu, naveo je Čampara, posebno je bila aktivna u vrijeme pandemije Covida.
– Oni su u tom periodu posebno bili aktivni i uporni u izvršenju krivičnih djela, pojasnio je Čampara.
Da su ljudi sa Balkana glavni u krijumčarenju narkotika i pravljenju ruta kojima dolaze kokain i marihuana, govore i akcije policije Perua, Europola, ali i policija iz regiona. Treba svakako podsjetiti da je u BiH nedavno uhapšen Smail Šikalo, za kojim su peruanske vlasti raspisale potjernicu, a koji je dio narkoklana “Tito i Dino” na čijem čelu je Edin Gačanin. Prema pisanju peruanskih medija, Šikalo se dovodi u vezu sa takozvanim balkanskim kartelom, koji godinama unazad švercuje kokain iz Južne Amerike u Evropu. On je predstavljao osobu za kontakt sa evropskim kontinentom. Hapšen je u januaru 2019, kada je u gradu Trujillo zaplijenjeno 800 paketa kokaina. Nekoliko dana kasnije zaplijenjeno je još 500 kilograma kokaina. U pritvoru je bio do januara 2020, nakon čega je pušten. Nakon što je pušten, pobjegao je u BiH. Edin Gačanin, koji je rodom iz Sarajeva, a navodno živi u Dubaiju, poznat je kao Pablo Escobar Evrope i šef klana “Tito i Dino”. Pretpostavlja se da je on jedan od organizatora ruta trgovine drogom između Kolumbije, Perua, Ekvadora i istočne Evrope.
Američka agencija za suzbijanje narkotika DEA označila je Gačanina kao jednog od najvećih narkodilera na svijetu koji kontroliše trećinu narkotika koji se prodaju u Evropi i monopolizira kokain u Peruu. Prema informacijama iz te agencije, preko njega i ljudi poput Čikito Malo i njegovog klana Del Golfo balkanska mafija je pronašla nove partnere za širenje svog posla šverca droge.
– Put kojim marihuana dolazi je najčešće onaj iz Albanije, pa ide preko Crne Gore i BiH dalje u Hrvatsku, navodi istražitelj jedne policijske agencije u BiH, koji zbog specifičnosti posla kojim se bavi ne želi da mu otkrivamo identitet. Navodi da kokain u EU stiže brodovima uglavnom iz Bolivije, Perua i drugih zemalja Latinske Amerike.
– Osobe iz BiH i sa cijelog Balkana preuzimaju drogu i distribuišu je na područje Zapadne Evrope, dodaje naš sagovornik i podsjeća na nedavnu akciju Storage 2, tokom koje je utvrđeno da su uhapšene osobe kokain i oružje nabavljale od visokorangiranog člana narkokartela “Tito i Dino” Mirze Gačanina.
Iako je BiH uglavnom tranzitna zona za drogu, kriminalci iz regiona dio narkotika ostavljaju za domaće tržite na kojem organizuju svoje grupe za rasturanje drogom. Tako je akcijom Kodeks otkrivena grupa koja je kokain i marihuanu švercala na području Banje Luke, a zaplijenjena su dva kilograma marihuane i manja količina kokaina. Pored Kodeksa, policijske agencije u BiH su provele akcije Kosmos, Vagon, Kej i Dojavljivač, u kojima je uhapšeno više osoba. Tokom proteklog perioda policija u BiH je, radeći na suzbijanju narkotika, zaplijenila blizu tonu droge vrijedne milion KM. Prema podacima MUP-a Republike Srpske, u prva tri mjeseca zaplijenjeno je 35 kilograma narkotika, a od početka novembra više od 600 kilograma. Treba napomenuti i akciju na području Trebinja u blizini sa granicom Crne Gore, gdje je početkom novembra pronađeno 200 kilograma skanka i uhapšene su tri osobe, a u Istočnom Sarajevu 132 kilograma narkotika. Krijumčari su drogu kupovali i prodavali po cijenama od 35 do 38.000 eura po kilogramu.
Kokainska ruta
Stručnjaci za bezbjednost naglašavaju da je jedna od glavnih karakteristika narkobiznisa na Balkanu povezanost mafijaških klanova, ali i njihova saradnja sa korumpiranim pripadnicima policijskih agencija. Prema njihovom mišljenju, BiH je tranzitna ruta za šverc kokaina za Zapadnu Evropu. Kokainska ruta iz Južne Amerike ide od Kosova preko Sandžaka do BiH i dalje u zemlje Zapadne Evrope, dok heroin dolazi iz Turske preko Kosova u BiH i ide dalje u EU, tvrde stručnjaci i upozoravaju da se sve policijske agencije, kako domaće, tako i međunarodne, u narednom periodu još više moraju angažirati na razbijanju balkanske krijumčarske rute droge koja je jedna od najfrekventnijih i najeksploatisanijih krijumčarskih ruta u svijetu.